Acne

• Acne (jeugdpuistjes) komt veel voor, vooral tussen 15 en 25 jaar.
• Acne ontstaat door verstopte of ontstoken talgkliertjes.
• Acne verergert door peuteren, dus laat je huid met rust.
• Gebruik liever geen make-up die de huid afsluit.
• Een gel met benzoylperoxide kan helpen. Dit koop je bij de apotheek of drogist, zonder recept.
• De huisarts kan sterkere medicijnen voorschrijven.

Wat is acne?

Acne betekent jeugdpuistjes. De puistjes zitten in het gezicht, op de rug, op de borst, of op de schouders.

De huid bevat kliertjes die talg (een vettige beschermende stof) aanmaken. Als deze kliertjes verstopt of ontstoken raken, ontstaan er puistjes.

Acne komt vooral voor bij jongeren tussen de 15 en 25 jaar. Bijna iedereen krijgt in de puberteit wel acne, de één meer dan de ander. Een heel enkele keer begint acne pas op volwassen leeftijd.

Acne is een zichtbare huidaandoening, die behoorlijk vervelend kan zijn en psychische problemen kan geven.

Wat zijn de verschijnselen bij acne?

Bij acne ontstaan er puistjes in het gezicht, op de rug, op de borst of op de schouders.

Kenmerkend voor acne zijn de mee-eters (comedonen). Er komt een wit bultje op de talgklier. Dit is een ophoping van talg. Later kan dat puntje zwart worden: een 'open' mee-eter. Wanneer de talgklier ontstoken raakt, ontstaat er een rood puistje met uiteindelijk vaak een gele puskop. Soms kan acne littekens geven.

Door acne kun je onzeker en somber worden. Vaak zit acne in het gezicht en is het heel zichtbaar. Het kan zijn dat je je ervoor schaamt of er ongelukkig van wordt. Probeer daar dan over te praten met iemand. Natuurlijk kun je ook naar je huisarts gaan om over je nare gevoelens te praten.

Hoe ontstaat acne?

Bijna iedereen krijgt in de puberteit puistjes. De één heeft er meer of langer last van dan de ander. Waarom weten we niet precies.
Hormoonveranderingen tijdens de puberteit zorgen ervoor dat:

• De talgkliertjes in de huid meer talg gaan aanmaken.
• De opperlaag van de huid dikker wordt.
• De kliertjes verstopt kunnen raken door te veel talg en huidschilfers.
• Er een mee-eter kan ontstaan, die vervolgens kan gaan ontsteken.

Bepaalde medicijnen (sommige steroïden, anti-epileptica en antidepressiva) kunnen de acne verergeren.

Erfelijkheid kan ook een rol spelen bij het ontstaan van acne.

Acne ontstaat niet door:

• te weinig wassen
• bepaalde voeding
• snoep
• make-up
• roken
• stress
• zweten
• seks of masturberen

Adviezen bij acne

Laat je huid met rust
Laat je huid zoveel mogelijk met rust. Dep je huid na het wassen voorzichtig droog. Overmatig wassen, wrijven en masseren is onverstandig. Dat irriteert de huid en helpt niet.

Niet uitknijpen, niet peuteren
Knijp je puistjes niet uit en krab of peuter er niet aan. Hierdoor kunnen nieuwe puistjes en littekentjes ontstaan.

Alleen open mee-eters kun je eventueel voorzichtig uitdrukken met de zijkant van je vingers. Druk ze niet uit met je nagels. Je kunt open mee-eters ook uitdrukken met een comedonen-quetscher (een minilepeltje met een gaatje in het midden, verkrijgbaar bij de drogist).

Een dieet helpt niet
Het volgen van een speciaal dieet heeft geen zin. Er is onderzoek naar gedaan. Maar er is geen verband tussen voeding en acne aangetoond. Suiker, chocolade, melkproducten, varkensvlees en vette voeding hebben geen invloed op acne.

Zonlicht helpt niet
Zonlicht helpt niet echt tegen acne, maar soms lijkt dat wel zo omdat de acne minder opvalt wanneer de huid wat bruiner is. Ook een hoogtezon of zonnebank helpt niet. Kijk altijd uit dat je niet verbrandt en gebruik een zonnebrandcrème met minimaal factor 15.

In een vochtige omgeving (tropen) kan de acne verergeren door zonlicht.

Praat erover als je je onzeker voelt.
Het kan zijn dat je je onzeker of ongelukkig voelt door al die puistjes. Of dat je je ervoor schaamt en er somber van wordt. Probeer er dan over te praten met iemand die je kent. Natuurlijk kan je ook op het spreekuur van de huisarts komen om erover te praten.

Zelfzorgmiddel bij acne

Acne geneest uiteindelijk vanzelf.

Wil je zonder recept een middel gebruiken om je acne te verminderen? Gebruik dan een middel met benzoylperoxide. Je kunt dit bij de apotheek of drogist kopen. Een middel met benzoylperoxide wordt niet vergoed, ook niet met een recept.

Benzoylperoxide
Benzoylperoxide 5% koop je meestal als gel. Het helpt bij puistjes met roodheid en gele puskopjes. Het werkt op drie manieren:

1. Het gaat de verdikking van de bovenste huidlaag tegen.
2. Het remt de ontsteking.
3. Het doodt bacteriën.

Hoe gebruik je benzoylperoxide?
Gebruik de gel 1 keer per dag 's avonds. Heb je een gevoelige of donkergekleurde huid? Gebruik het dan in het begin om de dag. Was de huid eerst met lauw water en breng de gel dun aan. Was de gel ‘s ochtends weer van je huid af. In het begin van de behandeling kan je huid rood, branderig of schilferig worden. Pas na een paar weken zie je verbetering, dus stop er niet te snel mee. Gebruik de gel minimaal 6 weken.

Blekende werking
De gel heeft een blekende werking op haren, textiel (kleren) en metaal (bril en sieraden).

Vermijd UV straling
Vermijd zonnebaden en zonnebankgebruik tijdens het gebruik van benzoylperoxide.

Helpt een middel met benzoylperoxide niet voldoende? De huisarts kan je eventueel ook andere, sterkere middelen tegen acne voorschrijven.

Hoe gaat het verder bij acne?

Acne geneest uiteindelijk vanzelf.

Gebruik je benzoylperoxide? Pas na vier tot zes weken kun je goed beoordelen hoe het middel bij jou werkt. Het is dus belangrijk dat je de behandeling volhoudt. Helpt een middel met benzoylperoxide niet voldoende? De huisarts kan je een ander middel voorschrijven op recept.

Heb je littekens gekregen van de acne? Mogelijk helpt dan een (laser) behandeling door een huidarts of huidtherapeut.

Meer informatie over acne

Op de website van de Nederlandse huidartsen kun je meer informatie over acne vinden.

Meer informatie over medicijnen vind je op apotheek.nl.

De informatie over acne is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Acne